Οδοντίατρος και εγκυμοσύνη: Tι πρέπει να γνωρίζω;
Η περίοδος της εγκυμοσύνης είναι μια καταπληκτική περίοδος για την γυναίκα καθώς συντελούνται πολλές αλλαγές τόσο σωματικές όσο και ορμονικές. Η ευτυχής μέλλουσα μανούλα έρχεται σε επαφή με πολλούς γιατρούς και βρίσκεται σε συχνή επικοινωνία με τον γυναικολόγο της. Δεν θα πρέπει όμως να αμελεί τη φροντίδα της στοματικής κοιλότητας και η επικοινωνία με τον οδοντίατρό της είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη καθώς μπορεί να τη βοηθήσει να διατηρήσει υψηλά επίπεδα στοματικής υγιεινής.
Μερικές συνήθεις ερωτήσεις που θέτετε εσείς που περιμένετε να αποκτήσετε στα χέρια τα μωράκια σας είναι οι ακόλουθες:
1. Είναι ασφαλές να επισκεφτώ τον οδοντίατρο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Φυσικά.
- Απλές οδοντιατρικές επεμβάσεις, όπως σφραγίσματα και καθαρισμοί, μπορούν να γίνουν με τοπική αναισθησία χωρίς κανένα πρόβλημα.
- Κάποιες επείγουσες εργασίες, όπως απονευρώσεις ή ακόμα και εξαγωγές, μπορούν να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αν αυτό είναι απαραίτητο. Είναι σημαντικό η έγκυος να μην πονάει όπως επίσης και να εξαλειφθεί κάθε εστία ενεργούς φλεγμονής.
- Οι εργασίες αισθητικής οδοντιατρικής (π.χ. λεύκανση) θα πρέπει να αναβάλλονται για μετά τον τοκετό και τον απογαλακτισμό του βρέφους.
- Η χορήγηση τοπικής αναισθησίας είναι ασφαλής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά σε μικρές δόσεις.
- Η λήψη οδοντιατρικών ακτινογραφιών πρέπει να γίνεται μόνο αν είναι απολύτως απαραίτητη. Είναι ωστόσο σημαντικό να τονιστεί ότι σύμφωνα και με την Αμερικάνικη Οδοντιατρική Ομοσπονδία (ADA) και τo Αμερικάνικo Κονγκρέσο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων (ACOG) οι ψηφιακές ενδοστοματικές ακτινογραφίες εκπέμπουν απειροελάχιστη ακτινοβολία και δεν ελλοχεύουν κανένα κίνδυνο για τη μέλλουσα μητέρα και το έμβρυο εφόσον φυσικά τηρούνται οι απαραίτητες προδιαγραφές .
- Σε κάθε περίπτωση, ο οδοντίατρος χρειάζεται και απαιτείται να βρίσκεται σε επικοινωνία με το γυναικολόγο που παρακολουθεί τη γυναίκα.
2. Τι πρέπει να προσέχω όσον αφορά τη στοματική μου υγιεινή κατά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης:
- Βούρτσισμα των δοντιών με μία μαλακή οδοντόβουρτσα και με φθοριούχο οδοντόκρεμα, τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα.
• Χρήση καθημερινά οδοντικού νήματος ενίοτε και κάποιου στοματικού διαλύματος.
• Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.
• Αποφυγή κατανάλωσης μικρών λιχουδιών μεταξύ των γευμάτων.
• Πραγματοποίηση πολλών, μικρής διάρκειας επισκέψεων στον οδοντίατρο αν είναι δυνατόν μετά το 1ο τρίμηνο. - Σε περίπτωση ναυτίας και επεισοδίων εμέτου συνιστώνται το ξέπλυμα του στόματος με νερό και η αποφυγή του βουρτσίσματος αμέσως μετά.
3. Το μωρό «ρουφάει» ασβέστιο από τη μητέρα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης;
Η εγκυμοσύνη δεν ευθύνεται για την απώλεια των δοντιών. Το έμβρυο λαμβάνει το ασβέστιο που χρειάζεται για την ανάπτυξή του από τις τροφές και όχι από τα δόντια. Στην περίπτωση όπου οι τροφές δεν είναι πλούσιες σε ασβέστιο, τότε ο οργανισμός το παίρνει από τα οστά. Οι γυναικολόγοι τις περισσότερες φορές χορηγούν συμπληρώματα ασβεστίου στις μέλλουσες μανούλες οπότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας γι’ αυτό.
4. H στοματική υγεία επηρεάζει την εγκυμοσύνη;
Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις για τη σχέση ανάμεσα στις παθολογικές καταστάσεις των ούλων, στους πρόωρους τοκετούς και στα ελλιποβαρή νεογέννητα. Οι γυναίκες που κατά τη διάρκεια της κύησης πάσχουν από ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα έχουν 7 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να γεννήσουν πρόωρα ή να γεννήσουν βρέφος με μικρότερο βάρος. Φαίνεται ότι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα προκαλούν αύξηση των βιολογικών υγρών και επιδεινώνουν τον πόνο.
5.Ποια προβλήματα εμφανίζονται στα δόντια και στα ούλα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η ουλίτιδα της εγκυμοσύνης είναι η συχνότερη πάθηση που εμφανίζεται κατά τη διάρκειά της. Η εμφάνιση της ουλίτιδας τη συγκεκριμένη περίοδο είναι αρκετά συχνή λόγω των μεταβολών στα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης καθώς αυξάνουν τη φλεγμονώδη αντίδραση των ιστών στους τοπικούς αιτιολογικούς παράγοντες. Τα συμπτώματα παρουσιάζονται από τον 2ο μήνα της εγκυμοσύνης και κορυφώνονται κατά τον 8ο μήνα. Τα κύρια συμπτώματα που εμφανίζονται είναι τα κόκκινα, ερεθισμένα και πρησμένα ούλα τα οποία αιμορραγούν εύκολα κατά τη διάρκεια του βουρτσίσματος των δοντιών. Κατά το 2ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και σε περιπτώσεις όπου η στοματική υγιεινή είναι παραμελημένη παρουσιάζονται μεταξύ των δοντιών και των ούλων μικρά κόκκινα ογκίδια στην περιοχή των ούλων, τα οποία εύκολα αιμορραγούν και είναι γνωστά ως επουλίδες της κύησης. Είναι τελείως ανώδυνα και ακίνδυνα και, αν δεν υποχωρήσουν μόνα τους, αφαιρούνται από τον οδοντίατρο. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της κύησης, οι εμετοί που παρουσιάζονται στους πρώτους μήνες είναι δυνατόν να αυξήσουν την έκθεση των δοντιών στα οξέα του στομάχου, με αποτέλεσμα την εμφάνιση διαβρώσεων στα δόντια.
6. Είναι ασφαλή τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην οδοντιατρική πράξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή η λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου και αυτό θα πρέπει να γίνεται πάντα σε συνεννόηση με τον γυναικολόγο. Όσον αφορά την τοπική αναισθησία, η λιδοκαΐνη που είναι το πιο κοινώς χρησιμοποιούμενο τοπικό αναισθητικό ανήκει στα φάρμακα Κατηγορίας Β που σημαίνει ότι είναι ασφαλές για το έμβρυο καθώς δεν περνά από τον πλακούντα. Γενικώς, καλό είναι να χρησιμοποιείται η μικρότερη δυνατή ποσότητα αναισθητικού η οποία όμως θα πρέπει να προσφέρει επαρκή αναισθησία ούτως ώστε η έγκυος να αισθάνεται άνετα κατά τη διάρκεια της οδοντιατρικής πράξης.
Όσον αφορά τα αντιβιοτικά που χορηγούνται από τον οδοντίατρο, τα περισσότερα από αυτά ανήκουν στην Κατηγορία Β και θεωρούνται ασφαλή. Τέτοια είναι οι πενικιλλίνη, αμοξυκιλλίνη (Amoxil) και η κλινδαμυκίνη (Dalacin C). Προσοχή, οι τετρακυκλίνες ανήκουν στην Κατηγορία D και δεν θα πρέπει να λαμβάνονται από εγκύους.
Iδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην χρήση παυσίπονων χαπιών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Το παυσίπονο εκλογής φαίνεται να είναι η ακεταμινοφαίνη (Depon, Panadol) αλλά θα πρέπει να χρησιμοπείται σε μικρές δόσεις και μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο. Επιφυλάξεις υπάρχουν για τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη όπως η ιβουπροφαίνη (Algofren, Advil, Brufen, Nurofen) και καλό είναι να αποφεύγονται ιδιαίτερα κατά το τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Το ίδιο ισχύει και για την ασπιρίνη.
Σαν γενικός κανόνας ισχύει ότι η χρήση φαρμάκων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα πρέπει να αποφεύγεται όσο είναι δυνατόν και για τη χορήγηση κάποιου φαρμάκου θα πρέπει να υπάρχει επικοινωνία με τον γυναικολόγο.
Σε γενικές γραμμές απολαύστε την εγκυμοσύνη σας και μην ξεχνάτε:
- Εφαρμόζω σωστή καθημερινή στοματική υγιεινή
- Κανονίζω ραντεβού για οδοντιατρικό έλεγχο. Καλές περίοδοι για επίσκεψη στον οδοντίατρο θεωρούνται η αρχή του 2ου και του 3ου τριμήνου της κύησης.
- Ενημερώνω τον οδοντίατρο για την εγκυμοσύνη μου.
Επιμέλεια κειμένου: Σιμοπούλου Βασιλική
Στρατιωτικός χειρουργός οδοντίατρος, DDS, Msc
Μονής Πετράκη 5 Κολωνάκι – 11521 Ελλάδα
Τηλ: 210-7297985
E-mail: dentalsmiles.contact@gmail.com